اهمیت حضور کارشناسان مذهبی در هر مقصد گرشگری ضروری است ولی این به معنای کار تبلیغی سنتی برای گردشگران نیست؛ این حضور می بایست در قالب فعالیت گردشگری و مطابق با هنجارهای ملی و بین المللی این صنعت باشد.
متن مصاحبه با خبرگزاری قرآنی:
حجت‌الاسلام سیدمصطفی میرفندرسکی، رئیس مرکز تخصصی گردشگری دینی آوای فطرت و معنویت، در گفت‌وگو با ایکنا؛ با تأکید بر اینکه اقدامات انجام شده در این مرکز به معنای آموزش روحانیون برای حضور و فعالیت به عنوان راهنمای تورهای گردشگری نیست، گفت: اگر فردی بخواهد راهنمای تور گردشگری باشد، باید همان روندی که وزارت گردشگری در دستور کار خود دارد را طی کند و کارت راهنمای تور دریافت کند.
حجت‌الاسلام میرفندرسکی با اشاره به اینکه سابقه چندین سال راهنمای تور گردشگری را داراست و کارت راهنمای تور دارد، گفت: با توجه به سابقه و تجربه‌ای که از فعالیت در این فضا داشتم و رصد و پایشی که انجام شد، به این نتیجه رسیدیم که حضور متخصصان ویژه گردشگری دینی در فضای گردشگری کشور ضروری است.
وی تصریح کرد: حضور روحانیون در بحث گردشگری و توریسم را یک ضرورت خطرناک می‌دانیم به این معنی که حضور روحانیون در فضای گردشگری به دلیل اهمیت این فضا، می تواند تأثیرات فوق‌العاده ویژه‌ای داشته باشد و با توجه به نیازی که در این فضا وجود دارد، حضور این افراد ضروری است، اما اگر ورود ما به صنعت توریسم مطابق استانداردهای کار با توریست‌ها نباشد، ویژگی‌هایی که یک متخصص گردشگری دینی باید داشته باشد مد نظر قرار نگیرد و آموزش‌های لازم ارائه نشود، این حضور جنبه خطر پیدا می‌کند و ناخواسته می‌تواند خسارت‌هایی به وجود آورد.
این روحانی فعال در حوزه گردشگری با تأکید بر اینکه حضور روحانیون در فضای گردشگری بدون برنامه و صرفاً از باب دغدغه می‌تواند به جای تأثیرات مثبت، تأثیرات منفی ایجاد کند، گفت: مجموعه این عوامل موجب شد که تصمیم بگیریم دوره تخصصی برای گردشگری دینی برگزار و طلاب سطوح عالی که مسلط به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، اسپانیایی، چینی، روسی و یا آلمانی هستند و کار دینی در فضای بین‌المللی انجام داده‌اند را جذب و برای حضور در فضای گردشگری کشور آموزش دهیم.
وی از تلاش برای پر کردن خلأ حضور روحانیون در تورهای گردشگری سخن گفت و اضافه کرد: این خلأ باید مطابق با استانداردها پر شود.
ضرورت مواجهه اصولی با سؤالات دینی توریست‌های غیر مسلمان
حجت‌الاسلام میرفندرسکی در تبیین اهمیت مواجهه صحیح با پرسش‌های دینی گردشگران خارجی، گفت: توریست‌ها یکسری سؤال‌های مذهبی دارند و این طبیعی است. جنس گردشگری ایران را نمی‌توانید از آموزههای دینی و تمدن اسلامی جدا کنید، همچنان که وقتی گردشگری به هند سفر می‌کند از هندوئیسم یا گردشگری در چین از بودیسم پرسش می‌کند، گردشگران غیر مسلمان هم در ایران در خصوص اسلام سؤال می‌کنند.
وی ادامه داد: این سؤال‌ها با گردشگری گره خورده است، اما مسئله مهم روش پاسخگویی به توریست‌ها و مهمانان خارجی است. بیشتر روحانیون ایران با مسلمان‌ها ارتباط دارند و سؤال‌ها و شبهات مسلمانان را پاسخ می‌دهند، حتی در فضای بین‌المللی هم روحانیون ایرانی به مراکز اسلامی و حسینیه‌ها اعزام می‌شوند و در آنجا هم با مسلمانان مرتبط هستند، اما نحوه پاسخگویی و تشریح مسائل دینی برای غیر مسلمان‌ها متفاوت است و پاسخی که به غیر مسلمان‌ها در خصوص سؤال‌های ساده‌ای مثل حجاب باید ارائه دهیم کاملاً با پاسخ‌هایی که به مسلمانان ارائه می‌شود باید متفاوت باشد.
ترجمه پاسخ‌های سؤال‌های دینی برای گردشگران غیر مسلمان کافی نیست
رئیس مؤسسه آوای فطرت و معنویت بر این موضوع نیز تأکید کرد که نباید پاسخ‌های ارائه شده به غیر مسلمان‌ها ترجمه پاسخ‌های فارسی ارائه شده به مسلمان‌ها باشد و اضافه کرد: نباید برخی آموزههای دینی برای غیر مسلمان‌ها صرفاً ترجمه شود چرا که این ترجمه موجب فهم مباحث دینی توسط آنها نمی‌شود و فقط معنی لغت‌ها را به آنها می‌گوید ولی موضوع را برای آنها تبیین نمی‌کند.
وی با انتقاد از اینکه مباحث مهمی مانند قیام امام حسین(ع) و مراسم مختلفی که مرتبط با محرم در کشور برگزار می‌شود به شکل درستی برای توریست‌های غیر مسلمان تبیین نمی‌شود، گفت: در محرم امسال استان‌های توریست‌پذیر و مراسم مذهبی که در آنها توریست‌های غیر مسلمان حضور داشتند را بررسی کردیم. آنچه در تشریح این مراسم به توریست‌ها گفته می‌شد مناسب افرادی نبود که خدا، پیامبر اسلام(ص) و امام حسین(ع) را باور ندارند و نمی‌شناسند. مطالب گفته شده برای توریست‌ها مناسب افراد مسلمان بود نه غیر مسلمان‌ها.
مباحث مهمی مانند قیام امام حسین(ع) و مراسم مختلفی که مرتبط با محرم در کشور برگزار می‌شود به شکل درستی برای توریست‌های غیر مسلمان تبیین نمی‌شود
رئیس مؤسسه آوای فطرت و معنویت اضافه کرد: مسئله مهم دیگری که در این حوزه وجود دارد این است که آیا در مواجهه با توریست‌ها باید نگاه تبلیغی و ترویجی داشته باشیم یا خیر که نیاز به بحث طولانی و بررسی عمیق دارد؛ به همین دلیل باید طلاب نخبه‌ای داشته باشیم که هم به مسئله گردشگری، توریسم، فضای معماری و آثار باستانی ایران آشنایی داشته باشند و هم بتوانند مباحث دینی را برای غیر مسلمان‌ها به درستی تبیین و به سؤال‌های مطرح به شکل مناسب پاسخ دهند.
وی با اشاره به اینکه اولین دوره آموزشی مباحث گردشگری دینی برای ۱۴ نفر از طلاب نخبه کشور برگزار شد، گفت: در این دوره بایسته‌های ارائه آموزههای دینی به غیر مسلمان‌ها در کلاس‌ها ارائه شد.
حجت‌الاسلام میرفندرسکی در پاسخ به این سؤال که آیا برگزاری این دوره‌ها تداوم خواهد داشت؟ گفت: باید فضایی برای احساس نیاز به متخصصان گردشگری دینی در کشور ایجاد شود و سپس آموزش‌ها ارائه و متخصصان در این حوزه تربیت شوند. در بحث زیرساخت‌ها به دنبال این هستیم که این جنس گردشگری گسترش پیدا کند و در آن هنگام است که آموزش‌های خود را گسترش خواهیم داد اما فعلاً به نخبه‌گزینی کفایت می‌کنیم.
وی با اشاره به کاهش تعداد گردشگران ورودی به ایران، گفت: تجربه در سطح بین‌المللی نشان داده است که پس از چنین وقفه‌هایی در گردشگری، تعداد گردشگران افزایش پیدا می‌کند و باید خود را برای مواجهه با این مسئله آماده و زیرساخت‌های لازم را برای حضور گردشگران بیشتر فراهم کنیم.
لینک خبر در خبرگزاری ایکنا: